توضیحات
پلوس چیست؟
پلوس قطعهای است که وظیفه انتقال نیرو را در خودرو بر عهده دارد. در واقع پلوس یکی از مهم ترین قطعات جلوبندی است که وظیفه انتقال نیرو تولید شده موتور را به گیربکس بر عهده دارد. سپس این نیرو از طریق میل گاردن به دیفرانسیل منتقل میشود.
دیفرانسیل قطعهای است که وظیفه تنظیم دور چرخها را بر عهده دارد. محل قرار گیری آن یا در مابین چرخها جلو و عقب یا در راست و چپ خودرو است. البته در خودروهای دو دیفرانسیل در هر دو قسمت جلو و عقب به کار گرفته میشود.
بنابراین پلوس نیز مانند سایر قطعات جلوبندی خودرو، از اهمیت بالایی برخوردار است. هرگونه مشکل در آن موجب اختلال در انتقال نیرو شده و دیفرانسیل را با مشکل روبه رو میکند و در پی آن تنظیم چرخها به درستی انجام نمیشود.
اجزای اصلی پلوس
پلوس قطعهای است که از یک سری اجزای به هم پیوسته ساخته و تهیه شده است. وجود این قطعات موجب بهبود عملکرد آن و در نتیجه خودرو گشته است. از اجزای آن میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
سر پلوس
مشعلی پلوس
گردگیر پلوس
سه شاخه پلوس
میل پلوس
در ادامه به طور مختصر به هر یک از آنها میپردازیم.
سرپلوس چیست؟
این قطعه نقش مهمیدر انتقال نیرو داشته و موجب اتصال پلوس به چرخها گشته است.
مشعلی پلوس چیست؟
این قطعه در قسمت داخلی گیربکس قرار میگیرد. در واقع مشعل پلوس با اتصال به سه شاخه پلوس در بخش انتهایی پلوس، موجب اتصال پلوس و گیربکس میگردد.
سه شاخه پلوس چیست؟
سه شاخه قطعهای است که حرکت طول پلوس را در کنار حرکت چرخشی سرپلوس فراهم کرده و موجب عبور راحتتر خودرو از ناهمواریهای سطح جاده میگردد. لرزش خودرو در سرعت بالا و تکانهای دسته دنده در سرعت پایین نشانه خرابی سه شاخه پلوس است. این اتفاق نیز در پی ضرباتی که از طرف از سه شاخه به پلوس وارد میگردد، حاصل میشود.
میل پلوس چیست؟
میل پلوس یا میل پلوس شافت قطعهای است که بین دو سر پلوس قرار گرفته و موجب انعطاف در آن میگردد. این قطعه از آلیاژهای محکم ساخته شده و در برابر تحمل وزن و برخوردها مقاوم است.
در دامه به طور مفصل به گردگیرپلوس میپردازیم. همراه ما باشید.
گردگیر پلوس چیست؟
تا به اینجای مطلب از اهمیت و تاثیر بسزای پلوس بر عملکرد خودرو صحبت کردیم. حال وقت آن رسیده است که یکی از حساس ترین و در عین حال مهم ترین قطعات آن یعنی سرپلوس را معرفی کنیم.
گردگیر پلوس قطعهای پلاستیکی و قیف مانند است که در انتهای پلوس قرار دارد. همانطور که که گفتیم این قطعه توری شکل است و همانطور که از نامش پیداست از ورود گردو خاک به درون پلوس جلوگیری میکند.
اغلب تعمیرکاران در هنگام چکاپ یا سرویس دوره ای، این قطعه را نیز مورد ارزیابی قرار میدهند و در صورت نیاز به تعویض، نوع جدیدی را جایگزین میکنند.
پلوس خلاص کن چیست؟
در برخی از خودروهای شاسی بلند و SUVها از قطعهای اضافه به نام پلوس خلاص کن استفاده شده است.
در خودروهای غیر از چهار چرخ، با چرخش چرخهای محور جلو، پلوسها نیز میچرخند و این حرکت دورانی به سمت هوزینگ دیفرانسیل انتقال مییابد. سپس کرانویل شروع به چرخش کرده و در پی آن نیز چرخش پینیون نیز آغاز میگردد و منجر به چرخش گاردن میگردد.
این موضوع موجب درگیری و چرخش همیشگی گاردن میشود. در واقع با کارکردن بیش از اندازه گاردن، نیاز به مراقبت، سرویس و کنترل واسکازین دیفرانسیل جلو افزایش مییابد.
به همین دلیل از پلوس خلاص کن استفاده شده است. در واقع با استفاده از این قطعه از درگیری بیش از اندازه این قطعه جلوگیری میشود. هنگامیکه پلوس خلاص کن بر روی محور جلو قرار داده میشود، ارتباط بین چرخش چرخها و پلوس قطع شده و در پی آن کرانویل، پینیون، چهارشاخها و گاردان نیز در مواقع غیرضروری کار نمیکنند.
انواع مدل گردگیر پلوس در خودرو
همانطور که گفتیم گردگیر پلوس در دو مدل در خودرو به کار گرفته میشوند:
گردگیر پلوس سمت گیربکس
گردگیر پلوس سمت چرخ
محل نصب دقیق گردگیر پلوس
محل قرار گیری گردگیرپلوس در جایی مابین چرخها و گیربکس که انتقال نیرو انجام میشود، است. این ارتباط بیش از هرچیزی اهمیت گردگیر پلوس را در خودرو نشان میدهد. اگر گردگیر پلوس دچار مشکل یا خراب شود و گرد و خاک به درون پلوس و گیربکس راه پیداکند، خرابی آنها اجتناب ناپذیر خواهد بود.
همانطور که میدانید عدم عملکرد مناسب گیربکس منجر به خرابی موتور یا قفل شدن آن نیز میگردد که در این صورت تبعات بدی را برای شما به همراه میآورد.
قرار گرفتن گردگیر پلوس بین گیربکس و چرخها موجب فرسودگی استهلاک زود رس آن خواهد شد. به همین دلیل مجددا متذکر میشویم که چکاپ و بررسی آن در فواصل کوتاه تری انجام گیرد.
کاربرد یا وظیفه گردگیرپلوس
همانطور که گفتیم این قطعه مانند یک صافی از ورود گرد و غبار و آلاینده به درون پلوس سمت گیربکس جلوگیری میکند. اغلب گردگیرها از قطعاتی کناری یا قطعاتی که به آنها متصل هستند، جلوگیری میکنند. درواقع آنها با ممانعت از ورود هرگونه ناسازگاری، از آنها مراقبت میکنند.
همچنین اگر در برخی از قطعات از گیریس استفاده شده باشد، این قطعه از خروج آنها جلوگیری میکند.
پلوس از چه چیزی ساخته شده است؟
اغلب گردگیرها از مواد پلیمری زیر ساخته شده اند:
Nitrile Butadiene Rubber (NBR)
Chloroprene Rubber (CR)
Thermoplastic Elastomer (TPE)
در ادامه به توضیح هر یک از آنها میپردازیم.
Nitrile Butadiene Rubber (NBR)
NBR یا نیتریل بتادین رابر یا پلاستیک روغنی یکی از مهم ترین و معروف ترین پلیمرها در صنعت لاستیک سازی به شمار میآید. در این پلیمر درصد نیتروژنی ایتیل بسیار بالا بوده و بر همین اساس به انواع مختلفی تقسیم میگردد. البته درصد بالای نیتروژن ایتیل نیز موجب افزایش خواص ویژگیهای آن نیز میگردد.
از جمله ویژگیها و خواص این نوع پلیمر میتوان به استقامت در برابر روغن و حلالها، انعطاف پذیری در دمای پایین و مقاومت در برابر اصطکاک بسیار بالا اشاره کرد.
Chloroprene Rubber (CR)
CR یا نئوپن که به کلوروپرن معروف است، نمونه دیگری از مواد پرمصرف در صنایع است. این نوع الاستومرها عوامل جوی، ازون، حرارت بالا، روغنها و مواد شیمیایی، سایش و ترکزایی دینامیکی، اکسیداسیون شیمیایی و رطوبتها مقاوم هستند. CRها طول عمر بالایی داشته و نسبت به الیاف و فلز چسبندگی خیلی خوبی دارند.
Thermoplastic Elastomer (TPE)
این مواد ترکیبی از لاستیک و پلاستیک بوده یا گروهی از پلیهای متری است و در برابر گرما مقاوم میباشد. البته اغلب TPEها در برابر گرما نرم شده و نسبت به آن واکنش پذیر هستند.
علائم و نشانههای خرابی پلوس و گردگیر پلوس
همانطور که گفتیم، گردگیر پلوس پراید یکی از اجزای مصرفی پلوس به شمار میآید. خرابی این قطعه منجر به خرابی پلوس گشته و بر آن تاثیرگذار خواهد بود. به همین دلیل تعیین و تشخیص نشانههای خرابی گردگیر پلوس و تفکیک آن از خرابی پلوس کمیسخت است.
بنابراین تصمیم گرفتیم که در این بخش به نشانههای خرابی این قطعه بپردازیم. به خاطر داشته باشید که اقدام به موقع شما، از تصادف یا چپ شدن خودرو جلوگیری کرده و مانع از آسیب به گیربکس و دیفرانسیل خودرو میگردد.
اگر در هنگام دورزدن خودرو متوجه صدایی تق تق مانند شدید، به احتمال زیاد پلوس خودرو آسیب دیده است. اگر میخواهید بدانید که پلوس کدام سمت خراب شده، تنها کافی است که فرمان را تا انتها بچرخانید. هر سمتی که صدا شنیده شد یعنی پلوس همان سمت خراب است. اگر در هردو سمت صدا شنیدید، یعنی پلوس هر دو سمت خراب شده است.
اگر در سرعتهای بالا اتاقک خودرو و دست دنده آن شروع به لرزش کردند، یعنی پلوس خودرو با مشکل روبه رو شده است. البته لرزش اتاقک خودرو نشانه خرابی سایر قطعات خودرو نیز است. اما به هر حال بهتر است که در صورت مواجه از بررسی گردگیر پلوس پراید غافل نشوید.
شنیدن صدای تقه از دیگر نشانههای خرابی پلوس است. این صدا معمولا هنگامیکه پای را بر روی پدال گاز فشار میدهید، شنیده خواهد شد.
وجود روغن یا گریس در لبههاب چرخ از نشانههای دیگر پلوس است. در واقع در صورت پارگی گردگیر پلوس امکان نشت روغن به لبههای چرخ وجود دارد. بنابراین در اسرع وقت نسبت به تعویض آن اقدام کنید.
دلایل خرابی پلوس ماشین
گاهی اوقات برخی از اقدامات ما منجر به آسیب به خودرو و قطعات ما میگردد. اغلب آنها از روی عدم آگاهی و توجه است. به همین دلیل در این قسمت به اقدامات و دلایلی که منجر به خرابی پلوس وقطعات آن میگردد، اشاره میکنیم.
پارگی گردگیر پلوس پراید : از مهم ترین دلایلی که به پلوس خودرو آسیب وارد میکند، خرابی گردگیر پلوس است. این قطعه مانع از ورود ذرات معلق به درون پلوس و سایر قطعات متصل به آن میگردد. سرپلوس و مشعلی دو جزء مهم از پلوس هستند که در صورت پارگی گردگیر پلوس آسیب جدی میبینند. همچنین در صورت این اتفاق امکان روغن پس دادن در قطعات خودرو وجود دارد.
سهل انگاری در تعویض پلوس : قبل از هر اقدامیبه خاطر داشته باشید که تعویض پلوس زیر نظر کارشناس یا یک فرد خبره انجام گیرد. شل یا سفت بستن پیچهای آن منجر به خرابی یا قفل شدن فرمان در حین رانندگی میگردد.
دنده اشتباه در حین رانندگی : این موضوع در بین رانندگان تازه کار بیشتر است. دنده اشتباه و حرکت با آن، احتمال آسیب به پلوس را افزایش میدهد.
روشن کردن خودرو با استفاده از هل دادن : احتمالا شما هم با این صحنهها روبه رو شده اید. این مورد در خودروهایی که روشن نمیشوند، بیشتر دیده میشود. در واقع آنها خودرو را در دنده قرار داده و سپس روشن میکنند. اما این اقدام موجب آسیب به خودرو و پلوس آن میگردد.
ترمزهای ناگهانی یا استفاده نامناسب و نابجا از ترمز دستی : به خاطر داشته باشید که برخی از اقدامات ناگهانی، حوادث و آسیبهایی را در پی دارند. ترمزهای ناگهانی یا استفادههای نابجا از ترمز دستی منجر به آسیب به پلوس یا خودروی آن میگردد.
بکسل کردن خودروهای دیگری : بکسل کردن خودرو باید توسط خودروهای یدک کش و مناسب آن انجام گیرد. بکسل خودروهایی که وزن آنها بیشتر است، منجر به آسیب به بدنه خودرو و قطعات داخلی آن نظیر پلوس میگردد.
رهاکردن یکباره کلاچ : این اقدام نیز موجب آسیب به قطعات داخلی خودرو میگردد. درواقع همانطور که گفتیم، اقدامات ناگهانی در اغلب اوقات منجر به خرابی خودرو میگردد.
استارت خودرو در حالت روشن : استارت زدن خودرو در حالت روشن منجر به آسیب و خرابی پلوس میگردد.
شل بودن یا سفت بودن پیچهای سرپلوس : همانطور که گفتیم شل یا سفت بودن پیچهای پلوس به این قطعه آسیب زده و منجر به خرابی آن و در نتیجه قفل شدن فرمان میگردد.
خطرات ناشی از خرابی پلوس
در مطالب فوق به علائم و نشانههای خرابی پلوس اشاره کردیم. هرگونه به توجهی به آنها، خطرات زیر را برای خودرو و سرنشینان آن به همراه خواهد داشت.
خرابی پلوس یا هر یک از قطعات آن منجر به قفل چرخها و خردن شدن ساچمههای میگردد که در پی خرد شدن ساچمهها، فرمان نیز قفل میشود.
در صورت بی توجهی به نشانههای خرابی پلوس، امکان شکسته شدن آن و مختل شدن حرکت خودرو وجود دارد.
شکسته شدن پلوس، منجر به آسیب به گیربکس و دیفرانسیل خودرو میگردد.
در پی خرابی پلوس، حرکت و تنظیم چرخها با مشکل روبه رو شده و کنترل خودرو از دست راننده خارج میگردد.
عیب یابی و حل مشکل
عیب یابی و حل مشکل خرابی پلوس یا هریک از قطعات متصل به آن در دو حالت زیر امکان پذیر است. در واقع شما با انجام حرکات زیر متوجه میشوید که کدام بخش خراب شده و نیاز به تعمیر دارد.
خودروی در حالت روشن
اول خودروهای روشن را بررسی میکنیم. در این حالت بعد از بروز صدای از موتور، گیربکس، پلوس و … خودرو را به یک سمت صاف هدایت کرده و سپس با سرعت متوسط و گاهی شتاب و پیچیدن به راه خود ادامه دهید و در عین حال به موارد زیر دقت کنید:
اگر در هنگام دور زدن متوجه صدای چک چک یا کیلیک شدید، به احتمال زیاد مفصل بیرونی آسیب دیده است.
اگر هنگامیکه از دنده معکوس استفاده میکنید، صداهای بیشتری به گوش میرسد، احتمالا مفصل بیرونی نیاز به تعویض دارد.
اگر در سرعتهای بالا لرزش و ارتعاشات بیشتر شود، احتمالا تایر و چرخها بالانس نبوده یا نیم پلوسها خمیده شده اند و وزنه ارتعاش گیر بر روی پلوس افتاده است.
خودروی در حالت خاموش و توقف
در خودروهای متوقف شده نیز، اقدامات زیر موثر هستند.
در صورت تعویض سر پلوس و میل پلوس به قطعاتی مانند طول رزوه، طول خار سمت توپی چرخ و قطر میل پلوس در ناحیه نصب در داخل جعبه دنده نیز توجه کنید.
اگر با نشت گریس مواجه شدید، احتمال خرابی پلوس وجود دارد. اگر در لحظه لمس گریس احساس زبری کردید، یعنی گرد و غبار به درون آن راه پیدا کرده و گردگیر پلوس خراب است. در هنگام تعویض گردگیر از سفت شدن همه قطعات آن اطمینان حاصل کنید.
در صورت احساس لقی بین میل پلوس و گیربکس، باید هر دو آنها مورد بررسی قرار گیرند. در این مواقع یا لقی به دلیل سایش هوزینگ یا سرپلوس است.
رعایت چند نکته مهم در تعویض پلوس
پلوس یکی از مهم ترین قطعات خودرو است که درصورت خرابی حرکت خودرو را با مشکل روبه رو میکند و به سایر قطعات آسیب میرساند. به همین دلیل در وهله اول پیشنهاد میکنیم که برای تعویض یا سرویسهای دورهای آن به یک مکانیک مراجعه کنید.
به خاطر داشته باشید که در هنگام باز کردن پلوس، خودرو باید در حالت خاموش باشد. انجام این کار در حالت روشن و یا استفاده از ترمز در حین تعویض پلوس، منجر به ایجاد آسیب و صدمه برای شما میگردد. لطفا قبل از تعویض این قطعه، روغن دنده را تخلیه کنید.
در هنگام تعویض پلوس، مراقب قطعات دیگر خودرو باشید و از آسیب به کاسه نمد خود داری کنید. زیرا هر گونه مشکل در آن، مشکلاتی را به همراه داشته و موجب روغن ریزی میگردد.
نقد و بررسی وجود ندارد.